Ερευνητικά προγράμματα Εργ. Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας

Τρέχοντα Ανταγωνιστικά Ερευνητικά Προγράμματα

«Παραγωγή υπαίθριων και υπό κάλυψη λαχανικών με μειωμένες εισροές φυτοπροστατευτικών χημικών: χρήση βιοτεχνολογίας για ολοκληρωμένη μελέτη της ανθεκτικότητας φυτών σε αλευρωδομεταδιδόμενους ιούς του γένους Crinivirus, της ανάπτυξης ανθεκτικότητας αλευρωδών σε χημικά σκευάσματα και της αλληλεπιδράσης φορέα-ιού” 

Σκοπός του έργου:

Οι καλλιέργειες υπαίθριων και υπό κάλυψη κηπευτικών  στην Ελλάδα και την Μεσόγειο προσβάλλονται από μεγάλους πληθυσμούς των αλευρωδών Bemisia tabaci και Trialeurodes vaporariorum οι οποίοι προκαλούν ζημιές άμεσες αλλά και έμμεσες ζημιές μέσω των ιών τους οποίους μεταφέρουν σε ευπαθείς καλλιέργειες κηπευτικών (σολάνώδη, κολοκυνθοειδή). Μία από τις σημαντικότερες ομάδες αυτών των ιών είναι οι crini-ιοί. Ο σκοπός αυτού του προγράμματος είναι η συστηματική κατανόηση και αντιμετώπιση του προβλήματος. Αναπτύσσονται δράσεις για την κατανόηση (γενετική, επιδημιολογική, εντομολογική) και καταπολέμηση (χημική και βιολογική-ολοκληρωμένη) των αλευρωδών/ φορέων, αλλά και για την κατανόηση (μοριακή διάγνωση, επιδημιολογία, αναπαραγωγή σε συνθήκες εργαστηρίου) και δημιουργία ανθεκτικότητας (βιοτεχνολογικές μέθοδοι) στους crini-ιούς. Στα πλαίσια του έργου αυτού το ΕΘΙΑΓΕ εκτελεί υπεργολαβία και θα πραγματοποιήσει πειράματα που θα αφορούν στις 1) μοριακές αναλύσεις για την διερεύνηση της γενετικής ποικιλότητας πληθυσμώντων εντόμων Bemisia tabaci και  Trial eurodes vaporariorum και 2) βιοδοκιμές για την αρχική αποτύπωση του βαθμού ευαισθησίας/ανθεκτικότητας σε διάφορα εντομοκτόνα των ανωτέρω εντόμων και για την διερεύνηση του μηχανισμού ανθεκτικότητας.

«Ολοκληρωμένη προσέγγιση για την αντιμετώπιση φυτοφάγων ακάρεων της οικογένειας Tetranychidae».

Σκοπός του έργου:

Στην Κύπρο -όπως και στην Ελλάδα- οι παραγωγοί λαχανικών, καλλωπιστικών φυτών αλλά και πολυετών δενδρωδών καλλιεργειών, αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα από ακάρεα της οικογένειας Tetranychidae, τα οποία αντιμετωπίζονται κυρίως με χημικά σκευάσματα. Επιπλέον, απειλή αποτελεί και η είσοδος νέων ειδών ακάρεων, μέσω του διεθνούς εμπορίου και η εγκατάστασή τους στο νησί, θέτοντας σε μεγαλύτερους κινδύνους ολόκληρη την φυτική παραγωγή του τόπου (π.χ. Tetranychusevansi). Βασικοί στόχοι του προγράμματος είναι η καταγραφή των συχνότερα απαντούμενων ειδών Tetranychidae η συγκέντρωση στοιχείων για τη βιο-οικολογία (φυτά ξενιστές, διακυμάνσεις πληθυσμών), η μελέτη της φυσιολογίας (μηχανισμοί ανάπτυξης ανθεκτικότητας), και της μοριακής ποικιλότητας των Tetranychidae τόσο σε επίπεδο γονιδίων που κωδικοποιούν πρωτεΐνες που εμπλέκονται στην ανθεκτικότητα, αλλά και σε επίπεδο επιλεκτικά ουδέτερων γενετικών τόπων. Η κύρια εμπλοκή της ερευνητικής ομάδας του ΙΠΦΗ σχετίζεται με την διερεύνηση της γενετικής ποικιλότητα των Tetranychidae με την μελέτη των μηχανισμών ανθεκτικότητας και με την ανάπτυξη μοριακών διαγνωστικών για την παρακολούθηση των ανθεκτικών γονοτύπων καθώς επίσης στην επιλογή κατάλληλων μικροβιακών σκευασμάτων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση του T. urticae.

«Lesroutes d’invasionde Tutaabsoluta» «Οιδρόμοι εισβολής του Tutaabsoluta»

Σκοπόςτουέργου:

Σκοπός του έργου είναι η μελέτη της γενετικής παραλλακτικότητας πληθυσμών του εντόμου T. absolutaμε την βοήθεια μοριακών δεικτών μικροδορυφορικού DNA και μιτοχονδριακού DNA για να καθοριστούν οι πληθυσμοί-πηγές των πληθυσμών εισβολέων και η (οι) διαδρομή(ές) της εισβολής του εντόμου.Το πρόγραμμα θα επιτρέψει να βελτιστοποιηθούν οι στρατηγικές της επισκόπησης και περιορισμού του εντόμου αυτού.Είναι ταυτόχρονα ένα πρώτο στάδιο στην ανάπτυξη αποτελεσματικής μεθόδου βιολογικής καταπολέμησης του T. absoluta: η γνώση των πληθυσμών-πηγών κάθε πληθυσμού που έχει εισβάλει στην Ευρώπη και την Βόρεια Αφρική και η γενετική δομή τους θα επιτρέψουν την επιλογή των  ειδών και πληθυσμών ωφελίμων που θα είναι τα πλέον αποτελεσματικά για την βιολογική καταπολέμηση των εντόμου αυτού.

«Integrating new practices in programs of Biological Control against Agricultural pests-IPRABIO» «Υιοθετώντας νέες πρακτικές σε προγράμματα βιολογικής καταπολέμησης ζωικών εχθρών των φυτών»

Σκοπόςτουέργου

Σκοπός του προγράμματος είναι η υιοθέτηση νέων πρακτικών (που απορρέουν από την έρευνα σε τομείς της οικολογίας και εξέλιξης) σε προγράμματα βιολογικής καταπολέμησης ζωικών εχθρών των φυτών. Πιο συγκεκριμένα το πρόγραμμα αφορά την πραγματοποίηση μικρής διάρκειας επισκέψεων μεταξύ ερευνητών από 4 χώρες της ευρωπαϊκής ένωσης και 5 χώρες εκτός ευρωπαϊκής ένωσης με σκοπό την ανάπτυξη διεθνών προγραμμάτων βιολογικής καταπολέμησης στα οποία 1) η αλληλεπίδραση και η σύσφιξη των δεσμών μεταξύ των ερευνητών θα είναι έντονη και 2) συμπληρωματικές μέθοδοι μορφολογικού και γενετικού χαρακτηρισμού των ειδών θα χρησιμοποιηθούν για την ταυτοποίηση των ζωικών εχθρών των φυτών και για την αναζήτηση και επιλογή των πιο κατάλληλων ειδών φυσικών εχθρών. Έτσι το IPRABIOθα φέρει οφέλη σε τρείς τομείς: στην έρευνα και την ανάπτυξη φυτοπροστασίας, στην επικοινωνία και ανταλλαγή ιδεών, μεθοδολογίας και εμπειρίας μεταξύ των ερευνητικών ομάδων που δουλεύουν παγκόσμια σε βιολογική καταπολέμηση και τέλος στην ανάπτυξη μεθόδων βιολογικής καταπολέμησης για 8 ζωικούς εχθρούς που εξαπλώνονται πρόσφατα στην Ευρώπη.

Τρέχοντα Ερευνητικά Προγράμματα με απευθείας ανάθεση

Susceptibility of tomato leafminer Tuta absoluta  to insecticides

Σκοπός του έργου

Τ. absolutaείναι ιδιαιτέρα επικίνδυνο έντομο. Σε έντονες προσβολές, το σύνολο της φυλλικής επιφάνειας μπορεί να καταστραφεί μέσα σε λίγες μέρες, προκαλώντας καθολική ξήρανση των φυτών και ολική απώλεια παραγωγής. Αυτή της στιγμή, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη δεν υπάρχουν  καταρτισμένα προγράμματα αντιμετώπισης του εχθρού. Σε πρώτη φάση η χημική καταπολέμηση είναι το βασικό εργαλείο προστασίας των καλλιεργειών.

Σκοπός του έργου είναι η αξιολόγηση μιας νέας μεθοδολογίας τοξικολογικών βιοδοκιμών για υπονομευτές φύλλων.Η μέθοδος θα αναπτυχτεί στα εντομοκτόνα της εταιρίας, indoxacarb και rynaxypyr.H μέθοδος παρέχει υψηλής ακρίβειας εκτίμησης της τοξικότητα χημικών σκευασμάτων στο νέο εχθρό στην παρούσα χρονική στιγμή, και δυνατότητα αξιολόγησης της ανάπτυξης ανθεκτικότητας στο μέλλον. 

Πιλοτική εφαρμογή της μαζικής παγίδευσης του κόκκινου σκαθαριού των φοινικοειδών Rhynchophorus ferrugineus σε φυτοτεχνικά πάρκα ξενοδοχείων της Κρήτης

Σκοπός του έργου:

Η εφαρμογή ολοκληρωμένης διαχείρισης για την αντιμετώπιση του κόκκινου σκαθαριού των φοινικοειδών, Rhynchophorus ferrugineus (Coleoptera: Curculionidae) με βάση τη μαζική παγίδευση

Συνοπτική παρουσίαση των αποτελεσμάτων: Από τα μέχρι σήμερα δεδομένα η εφαρμογή της μαζικής παγίδευσης σε συνδυασμό με τη μηχανική εξυγίανση, ήπια χημικά μέσα εγκεκριμένα από το Υ.Α.Α.Τ., παρακολούθηση πτήσεων και καλλιεργητικές τεχνικές προστάτεψε αποτελεσματικά 894 φοινικόδενδρα με απώλειες 1,45% έναντι του προβλεπόμενου 10%.

Ερευνητικά προγράμματα που ολοκληρώθηκαν πρόσφατα- Ανταγωνιστικά

«Διερεύνηση της ανθεκτικότητας του αλευρώδη του καπνού σε διάφορες ομάδες εντομοκτόνων».

Σκοπός του έργου:

Βασικός στόχος του ερευνητικού αυτού προγράμματος ήταν να διερευνηθεί α) η εξάπλωση του αλευρώδη του καπνού B. tabaci στην Κύπρο και ο ρόλος των αυτοφυών φυτών στην επιδημιολογία των ιολογικών ασθενειών των οποίων είναι φορέας β) η παρουσία και ο βαθμός ανθεκτικότητας του εχθρού σε διάφορες δραστικές ουσίεςκαι η μελέτη των μηχανισμών ανθεκτικότητας γ) η αποτελεσματικότητα νέων δραστικών ουσιών στον αγρό και δ) η γενετική σύσταση των κυπριακών πληθυσμών (μοριακή διάκριση των βιότυπων).

Το ΕΘΙΑΓΕ συμμετείχε στο συγκριμένο έργο σαν συνεργαζόμενος φορέας.

Η κύρια εμπλοκή της ερευνητικής ομάδας του ΙΠΦΗ σχετίζονταν με τη μεταφορά, ανάπτυξη και εφαρμογή μεθοδολογιών διερεύνησης της ανθεκτικότητας και της γενετικής ταυτότητας και συγκεκριμένα του βιοτύπου Κυπριακών πληθυσμών του εντόμου.

Συνοπτική παρουσίαση των αποτελεσμάτων:

Μελετήθηκαν συνολικά 8 πληθυσμοί αλευρωδών ως προς την ανθεκτικότητα. Βρέθηκαν μέτρια έως χαμηλά επίπεδα ανθεκτικότητας στα νεονικοτινοιδή εντομοκτόνα με σχετικά μικρές διακυμάνσεις μεταξύ των πληθυσμών. Αντίθετα για το πυρεθρινοειδές bifenthrin βρέθηκαν πληθυσμοί με εξαιρετικά υψηλά επίπεδα ανθεκτικότητας, ενώ και οι διακυμάνσεις μεταξύ των πληθυσμών ήταν οι μεγαλύτερες που παρατηρήθηκαν για πληθυσμούς από την Κύπρο.

Επίσης, σε μοριακό επίπεδο μελετήθηκε η ταυτότητα των υφιστάμενων πληθυσμών ως προς τον βιότυπο που ανήκουν χρησιμοποιώντας μια διαγνωστική τεχνική PCR-RFLP. Συγκεκριμένα όλα τα δείγματα από 25 πληθυσμούς που προέρχονταν από 17 περιοχές της Κύπρου βρέθηκαν να ανήκουν στον βιότυπο “Β”.

Ερευνητικά προγράμματα που ολοκληρώθηκαν πρόσφατα- Απευθείας ανάθεση 

“Διερεύνηση της Επίδρασης του Spirotetramatστους επικονιαστές Bombusterrestrisστη τομάτα θερμοκηπίου στην Ιεράπετρα”

 Σκοπός του έργου:

 Η εξέταση της επίδρασης του spiroteramatστους επικονιαστές Bombuster restris στη τομάτα θερμοκηπίουπροκειμένου να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση του αλευρώδη του καπνoύ, Bemisia tabaci.

“Πιλοτικό πρόγραμμα για την μελέτη της Μύγας της Μεσογείου σε επιτραπέζια σταφύλια του Ν. Ηρακλείου”

Σκοπός του έργου:

Α) Η αξιολόγηση συστήματος παρακολούθησης της πυκνότητας πτήσεων της Μύγας της Μεσογείου σε αμπέλια με την χρήση των φερμονικών παγίδων BiolureUnipack.

Β) Αξιολόγηση μεθόδου αντιμετώπισης της Μύγας της Μεσογείου βασιζόμενη στην μαζική παγίδευση με παγίδες Magnet MED. 

Αντικείμενο και στόχοι Εργαστηρίου                Προσωπικό Εργαστηρίου        

Υποδομές Εργαστηρίου          Ερευνητικά Προγράμματα           Δημοσιεύσεις

Λοιπές Δραστηριότητες          Φωτογραφικό Υλικό